Bà cố

Thứ bảy - 06/01/2024 02:16

Tết năm đó. Nhóm bạn tôi đến nhà chơi xuân, sau khi được tôi giới thiệu bà cố ngoại thì cả đám miệng chữ O, mắt chữ A đầy ngạc nhiên. Như thể bà cố là con người quý hiếm, nhất là khi nhìn thấy bà ngồi têm trầu đãi khách
***
Bà cố ngoại tôi là một người phụ nữ tuyệt vời. Chúng tôi ai cũng luôn quý trọng, yêu mến bà. Tôi chưa từng thấy ai có tâm hồn thanh thản, luôn tràn ngập tình yêu thương đến thế. Từ khi răng của bà rụng gần hết thì món ăn yêu thích nhất là canh cá khoai.
Cá khoai hay còn gọi là cá cháo có mình tròn, thon dài, không vảy, phần lưng và đuôi có màu phơn phớt xanh, miệng rộng, thịt trắng trong, xương mềm và trong suốt. Cá khoai không chỉ có hương vị thơm ngon mà còn là một trong những vị thuốc. Theo Đông y, cá khoai vị ngọt, tính mát, không độc, tác dụng bổ hư, mát huyết, nhuận tràng, ích ngũ tạng... Ăn rất tốt với người gầy nóng, huyết hư, vị nhiệt miệng khô khát, táo bón, ho khan, đái tháo đường...
Cá khoai cắt bỏ đầu, làm sạch ruột rồi cắt khúc, nấu canh được với nhiều loại rau hay thơm cà… Thơm cà thái vừa ăn, ngò, hành lá rửa sạch rồi cắt nhỏ, hành tím cắt lát mỏng... Đặt nồi lên bếp, cho dầu ăn, hành tím cắt lát vào phi thơm, bỏ thơm cà vô đảo đều thì đổ nước vào nấu sôi lên rồi nêm mếm vừa ăn. Sau đó, bỏ hết cá khoai vào, không được khuấy lên nát cá, để nước sôi lên chín cá là bắc xuống liền rồi bỏ hành lá, ngò vào, rắc chút tiêu, xắt ớt vô. Tôi cũng rất thích ăn canh cá khoai giống bà cố ngoại, hai bà cháu húp nồi canh cá khoai xoàn xoạt đã cái miệng ghê luôn.
Mẹ tôi kể rằng khi sinh tôi, bà ngoại vẫn chưa nghỉ hưu nên mọi việc chăm sóc cháu đều do bà cố ngoại đảm nhận. Bà cố ngoại tuy tuổi đã cao nhưng còn khỏe mạnh lắm. Tóc bà dài bạc trắng búi sao gáy, vẫn cưỡi xe đạp đi chợ bình thường. Bà cố ngoại thường hát ru tôi:

“Ầu ơ... Ví dầu cầu ván đóng đinh
Cầu tre lắt lẻo... gập ghềnh khó đi
Khó đi Mẹ dắt con đi
Con đi trường học.
Mẹ đi trường đời...”

Nhờ ơn trời, bà cố ngoại vẫn nhìn thấy tôi lớn lên mỗi ngày. Tôi vào mẫu giáo gần nhà, chính tay bà cố ngoại đón đưa tôi đến trường mỗi ngày. Rồi tôi vào trường làng tiểu học, gọi là trường làng mặc dù trường tọa lạc ngay tại thành phố. Bởi trường sát nhà tôi ở vùng ngoại ô, ngày đầu tiên đi học, cũng chính tay bà dẫn tôi đến trường.
Tết năm đó. Nhóm bạn tôi đến nhà chơi xuân, sau khi được tôi giới thiệu bà cố ngoại thì cả đám miệng chữ O, mắt chữ A đầy ngạc nhiên. Như thể bà cố là con người quý hiếm, nhất là khi nhìn thấy bà ngồi têm trầu đãi khách, mặc dù thời đại bây giờ chẳng ai ăn trầu, cho dù đó là ngày tết. Trên khay có đĩa đựng trầu, đĩa dựng cau, hủ vôi, hộp thuốc xỉa, dao, đĩa đựng vỏ giấy, vỏ cau… Bộ dụng cụ ăn trầu của bà cố được làm bằng nguyên liệu đồng, bao gồm cơi đựng trầu, bình vôi, chìa vôi, ống ngoáy, chìa ngoáy. Hoa văn trang trí dụng cụ ăn trầu của bà cố là những nét hoa văn, chạm trổ về phong cảnh quê hương đất nước. Bà cố cho miếng trầu tiêm vào ống ngoáy để ngoáy cho mềm và sau đó mới nhai trầu, tận hưởng hương vị cay, thơm của miếng trầu. Nhóm bạn tôi, tất cả các bậc lão trượng đó đều chưa thấy bao giờ, bởi khi các bạn sinh ra các ông bà cố đều đã qua đời. Các bạn không ngừng len lén ngắm bà cố nhai trầu với ánh mắt hiếu kỳ, như đang ở viện bảo tàng chiêm ngưỡng kỳ quan của thế giới. Thậm chí bọn bạn tôi còn toát lên vẻ thành kính, giống như đang đứng trước các lăng mộ vua chúa ở thành phố Huế mà lớp tôi đã có dịp đi thăm quan, không có ồn ào náo nhiệt như ngày thường mà ăn nhẹ, nói khẽ, cười duyên.
Bà cố ngoại tôi vừa mới qua đời ở tuổi đại thọ 103, sau nhiều năm bà nằm liệt gường. Riêng đối với tôi tình bà cháu là không thể thiếu nổi. Bà! Một tiếng gọi đơn sơ ấy thôi nhưng thật gần gũi với tôi từ khi mới bi bô tập nói và cho đến tận bây giờ. Hình ảnh bà luôn in sâu vào trí nhớ tôi và suốt đời tôi sẽ nhớ mãi những tháng năm được sống bên bà. Tôi rất may mắn và hạnh phúc khi có một người bà như thế. Một người bà hiền từ, nhân hậu cả cuộc đời vì chồng, vì con, cháu…
Vậy nên những ai còn ông bà cố thì thật đáng tự hào…

Tác giả: THU HIỀN - blogradio.vn