Cách chạy desktop Linux bằng Windows Subsystem for Linux

Chạy Linux cùng với Windows ngày càng được chứng minh là hữu ích trong những năm qua. Tuy nhiên, khả năng khởi động kép có thể khó quản lý và việc thiết lập máy ảo có một số vấn đề về độ ổn định. Một giải pháp là sử dụng Windows Subsystem for Linux. Dưới đây là cách chạy desktop Linux trên Windows bằng Windows Subsystem for Linux!

Windows Subsystem for Linux là gì?

Windows Subsystem for Linux (WSL) là một tính năng tùy chọn dành cho Windows 10 và 11, hỗ trợ cài đặt hệ điều hành Linux có sẵn trong Windows Store. Trải nghiệm Linux trên Windows thậm chí còn tốt hơn khi phát hành WSL 2 trên Windows 11, mang đến Linux kernel đầy đủ, máy ảo được quản lý và khả năng tương thích lời gọi hệ thống (system call) đầy đủ.

WSL cho phép mở Linux terminal trong Windows, cài đặt và chạy phần mềm Linux mà không cần ứng dụng ảo hóa hoặc khởi động kép. Tuy nhiên, vấn đề với Windows Subsystem for Linux là nó hoàn toàn là trải nghiệm dòng lệnh. Không có desktop. Điều này có thể không phải là vấn đề đối với người dùng thành thạo, nhưng vì Linux có nhiều lựa chọn về môi trường desktop nên nó có vẻ hơi thiếu sót.

May mắn thay, có thể cài đặt desktop Linux trong Windows bằng WSL.

Đảm bảo Windows 11 tương thích

Trước khi tiếp tục, đây là lưu ý quan trọng: Cần chạy phiên bản Windows 64 bit.

Kiểm tra Settings > System > About, tại đây bạn sẽ tìm thấy System type. Để tiếp tục, phần này phải có nội dung "64-bit operating system". Nếu không, bạn sẽ cần nâng cấp cài đặt Windows từ 32 bit lên 64 bit.

Để chạy WSL 2, cần có Windows 11 hoặc Windows 10 phiên bản 1903 với bản build 18362 trở lên. Nếu chỉ muốn chạy WSL, cần có Windows 10 build 14393 trở lên. Có thể tìm thấy điều này trong cùng phần About , được liệt kê trong thông số kỹ thuật của Windows. Hãy tìm bản build hệ điều hành - nếu nó cao hơn 14393, bạn có thể sử dụng Windows Subsystem for Linux. Nếu không, chỉ cần chạy Windows Update.

Sau khi cài đặt Windows tương thích, hãy làm theo hướng dẫn để cài đặt Windows Subsystem for Linux. Với thiết lập đó, đã đến lúc thêm một desktop.

Cài đặt desktop WSL

Nếu đã thiết lập Windows Subsystem for Linux rồi, hãy nhấp vào Start và nhập bash. Nhấp vào tùy chọn đầu tiên (lệnh bash run) để bắt đầu sử dụng Linux. Ví dụ sử dụng Ubuntu làm hệ điều hành Linux ưa thích.

Bắt đầu bằng cách chạy bản cập nhật và nâng cấp Ubuntu:

sudo apt update
sudo apt upgrade

Trong khi bản nâng cấp này đang chạy, hãy đến Sourceforge để tải xuống và cài đặt tiện ích VcXsrv Windows X Server. Các X Server khác cũng có sẵn cho Windows, bao gồm Xming và MobaXterm, nhưng bài viết sẽ sử dụng VcXsrv cho hướng dẫn này.

X Server cho phép truy cập vào ứng dụng Linux hoặc giao diện người dùng đồ họa (GUI) của môi trường desktop. Các hệ thống Linux dựa vào X để hiển thị desktop nhưng nó cũng có thể được sử dụng trên mạng. Đảm bảo Windows X Server đã được cài đặt trước khi tiếp tục. Bước tiếp theo là cài đặt môi trường desktop Linux (LDE).

Nhiều môi trường desktop Linux có sẵn cho WSL. Bài viết sẽ cài đặt một môi trường nhẹ tên là LXDE. Để cài đặt, hãy nhập:

sudo apt install lxde

Sau khi cài đặt LXDE, nhập lệnh này:

export DISPLAY=:0
export LIBGL_ALWAYS_INDIRECT=1

Điều này hướng dẫn Linux hiển thị desktop thông qua X Server. Vì vậy, bạn sẽ thấy môi trường desktop khi chạy chương trình X Server đã tải xuống trước đó.

VcXsrv có công cụ XLaunch. Nhấp vào đây để xem cửa sổ X Display Settings. Chọn One large window hoặc One large window without a title bar. Ngoài ra, hãy tìm Display number và đặt thành 0.

Nhấp vào Next và chọn Start no client để đảm bảo XLaunch chỉ khởi động máy chủ, cho phép khởi động desktop Linux sau. Nhấp vào Next > Finish. Bạn cũng có thể muốn nhấp vào Save Configuration.

Bạn đã sẵn sàng khởi chạy desktop Linux của mình chưa? Nhập lệnh để bắt đầu LDE ưa thích. Ví dụ, đối với LXDE, hãy sử dụng:

startlxde

Môi trường desktop Linux sẽ xuất hiện!

Bây giờ, bạn có thể chạy bất kỳ phần mềm Linux nào được cài đặt sẵn và thậm chí cài đặt các ứng dụng và tiện ích mới. Các môi trường desktop tương thích với WSL khác bao gồm KDE. Thậm chí có thể cài đặt Gnome trên Windows để có trải nghiệm desktop Ubuntu đầy đủ.

Không muốn có môi trường desktop WSL? Chỉ cần cài đặt ứng dụng Linux

Ngoài việc cài đặt desktop Linux, bạn có thể chỉ cần cài đặt ứng dụng desktop Linux từ Windows 10. Điều này rất hữu ích nếu bạn cho rằng việc cài đặt một desktop đầy đủ là quá mức cần thiết.

Ví dụ, để cài đặt trình phát media Rhythmbox và chạy nó trong Linux trên Windows, hãy sử dụng:

sudo apt install rhythmbox

Đảm bảo rằng bạn đã thiết lập lệnh export:

export DISPLAY=:0

Sau đó chỉ cần chạy ứng dụng từ bash prompt:

rhythmbox

Trình phát media sẽ khởi chạy, sẵn sàng để bạn duyệt tìm thư viện.

Trong trường hợp này, bạn cần thêm một số file media vào môi trường Linux trên máy tính của mình. Bạn có thể thực hiện việc này bằng cách cài đặt trình duyệt và tải xuống các file hoặc đơn giản hơn là kết nối USB chứa những file media đó.

Sau khi kết nối USB, hãy nhớ mount nó (ví dụ này sử dụng D: làm ký tự ổ):

sudo mount -t drvfs D: /mnt/d

Khi hoàn tất, bạn cần unmount ổ trước khi tháo. Điều này đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu trên ổ.

sudo umount /mnt/d

Mặc dù có thể duyệt các thư mục Windows từ bên trong ứng dụng Linux nhưng không thể mở được file thực tế nào. Đây là một thiếu sót của Windows Subsystem for Linux, mặc dù nó có tác dụng bảo vệ cả môi trường Windows và Linux khỏi bị hư hại.

Mặc dù điều này có thể khắc phục bằng cách cho phép bạn truy cập các file Windows trong môi trường Linux, nhưng hãy nhớ rằng hệ thống file Linux và Windows không tương thích hoàn toàn. Vì vậy, tránh truy cập file của hệ điều hành này trên hệ điều hành kia nói chung là tốt hơn.